2 klasa. Temat 7. Środowisko programistyczne języka Python, stosowanie zmiennych i wyprowadzanie wyników

Dlaczego warto uczyć się programowania i jak może się przydać w życiu:

1. Rozwój umiejętności problem-solving: Programowanie uczy, jak analizować problemy i znajdować skuteczne rozwiązania. Te umiejętności są przydatne nie tylko w informatyce, ale także w codziennym życiu.

2. Rozwój umiejętności logicznego myślenia: Programowanie wymaga logicznego myślenia i strukturalnego podejścia do problemów. Te umiejętności są nieocenione w wielu dziedzinach życia, od nauki po codzienne podejmowanie decyzji.

3. Umiejętności analityczne: Programowanie uczy, jak zbierać i analizować dane, co jest przydatne w wielu branżach, w tym marketingu, finansach i badaniach naukowych.

4. Zwiększenie pewności siebie: Rozwiązywanie problemów programistycznych i tworzenie własnych projektów może znacznie zwiększyć pewność siebie i poczucie własnej wartości.

5. Wzmacnianie umiejętności organizacyjnych: Programowanie często wymaga planowania i organizacji kodu, co pomaga rozwijać umiejętności organizacyjne, przydatne w życiu osobistym i zawodowym.

6. Tworzenie własnych projektów: Programowanie pozwala na realizację własnych pomysłów i projektów, co może być satysfakcjonujące i motywujące. Możliwość tworzenia czegoś od podstaw rozwija kreatywność i innowacyjność.

7. Umiejętność pracy pod presją: Programowanie często wiąże się z terminami i projektami, co uczy zarządzania czasem i pracy pod presją, co jest przydatne w wielu sytuacjach zawodowych.

8. Zrozumienie algorytmów: Programowanie uczy, jak działają algorytmy, co jest fundamentem wielu dziedzin, takich jak nauka danych, sztuczna inteligencja i analiza danych.

9. Zwiększenie umiejętności krytycznego myślenia: Programowanie wymaga analizy i oceny rozwiązań, co rozwija umiejętności krytycznego myślenia i podejmowania świadomych decyzji.

10. Umiejętność logicznego uporządkowania myśli: Programowanie uczy, jak w logiczny sposób organizować myśli i podejścia do rozwiązywania problemów, co jest przydatne w wielu aspektach życia.

Krok 1. Środowisko programistyczne języka Python

Aby pisać programy w języku Python, należy zainstalować darmową aplikację Python, w skład której wchodzi zintegrowane środowisko programistyczne IDLE. Link https://www.python.org/

Krok 2. Pisanie poleceń w trybie interaktywnym

Powłoka Pythona uruchamia się w trybie interaktywnym. Po znaku zachęty >>> widzimy migający kursor. W tym miejscu możemy napisać instrukcję lub wyrażenie.

Po naciśnięciu klawisza Enter instrukcja zostanie wykonana, a wyrażenie obliczone.

Z trybem interaktywnym mogliśmy się spotkać w poznanych w szkole podstawowej językach, np. Scratch.

Ćwiczenie 1.

1. Uruchom środowisko IDLE.

2. W oknie powłoki Pythona sprawdź działanie trybu interaktywnego. Wpisz po znaku zachęty:

2345 + 564 i naciśnij Enter

print ("Pracuję w trybie interaktywnym") i naciśnij Enter

W trybie interaktywnym możemy sprawdzić działanie jednego polecenia, np. gdy chcemy od razu zobaczyć wynik obliczeń czy sprawdzić działanie konkretnej instrukcji.

Do tworzenia programów w języku Python służy tryb skryptowy.

Krok 3. Pisanie programów w trybie skryptowym.

W językach interpretowanych, takich jak Python, możemy napisać program składający się z wielu poleceń (tworząc tzw. skrypt), zapisać go w pliku tekstowym, a następnie uruchomić, używając interpretera. Mówimy wówczas, że pracujemy w trybie skryptowym.

Do trybu skryptowego możemy przejść z trybu interaktywnego z okna powłoki Pythona. Program piszemy w edytorze kodu źródłowego, zapisujemy w pliku na dysku, a następnie uruchamiamy (poprzez wywołanie interpretera Pythona).

Algorytm tworzenia programu

1. Uruchamiamy środowisko programistyczne języka Python - IDLE 

2. W oknie powłoki Pythona otwieramy okno edytora kodu źródłowego (File/New File) i piszemy program 

3. Zapisujemy kod źródłowy programu w pliku (File/Save As)

4. Uruchamiamy program (Run/Run Modul) 

5. Jeżeli interpreter wskazał błąd, poprawiamy błąd, zapisujemy zmiany (File/Save). Jeżeli błędów nie ma, otrzymujemy wynik działania programu w oknie powłoki Pythona.

W odróżnieniu od kompilatora, interpreter próbuje wykonać program instrukcja po instrukcji. Jeżeli w programie wystąpi błąd, interpreter przerwie wykonanie programu i wyświetli komunikat o błędzie.

Ćwiczenie 2.

1. Utwórz nowy plik źródłowy i napisz program wyświetlający na ekranie napis "Zaczynamy"

print("Zaczynamy")

2. Przepisz program w pliku pod nazwą Napis.

3. Uruchom program.

4. Jeśli interpreter wykrył błędy, popraw je. Zapisz plik pod tą samą nazwą i ponownie uruchom.

Ćwiczenie 3.

1. Zmodyfikuj program utworzony w ćwiczeniu 2, wyświetlając w tym samym wierszu dalszą część napisu: "lekcje z programowania", a w drugim wierszu - napis "w języku Python". 

2. Jeśli interpreter wykrył błędy, popraw je. Zapisz plik pod tą samą nazwą. Ponownie uruchom program.

Krok 4. Stosowanie zmiennych.

Chcemy obliczyć  iloczyn dwóch liczb całkowitych. Jak napisać w języku Python program umożliwiający wprowadzenie dwóch liczb całkowitych z klawiatury, obliczający ich iloczyn i wyprowadzający wynik obliczeń na ekran?

Dodamy zmienne!

Zasady dotyczące nazw zmiennych w języku Python 

1. Wielkie i małe litery w nazwach są traktowane odmienne (np. suma i Suma będą oznaczać różne zmienne). Pisząc program, należy zwracać uwagę na poprawne używanie małych i wielkich liter.

2. W nazwach zmiennych powinno się używać liter, znaku podkreślania i cyfr. Nazwa nie może zaczynać się od cyfry. Przyjęte jest stosowanie małych liter i nie stosowanie polskich liter.

3. W nazwach zmiennych nie wolno stosować spacji. W przypadku nazw kilkuczłonowych zamiast spacji stosujemy znak podkreślenia.

4. Należy nadawać nazwy, które określają znaczenie danej zmiennej, np. suma, liczba_elementow.

Krok 5. Komunikacja z użytkownikiem, zmienne i podstawowe typy.

Ćwiczenie 4.

1. Utwórz nowy plik źródłowy.
2. Przepisz program w pliku pod nazwą Dialog1.
3. Napisz program proszący użytkownika o imię, miejsce zamieszkania oraz wieku.

Przykładowe wykonanie: 

Podaj swoje imię: Jasiu 
Miło cię poznać Jasiu
Ile masz lat: 15 
15 - to fantastyczny wiek!
Gdzie mieszkasz: Katowice
Naprawdę? Ja też mieszkam w Katowicach!

4. Uruchom program.

5. Jeśli interpreter wykrył błędy, popraw je. Zapisz plik pod tą samą nazwą i ponownie uruchom.

Ćwiczenie 5.

1. Utwórz nowy plik źródłowy.
2. Przepisz program w pliku pod nazwą Dialog2.
3. Napisz program proszący użytkownika o imię i rok urodzenia, a następnie obliczający i wypisujący jego wiek.

Przykładowe wykonanie: 

Podaj swoje imię: Jasiu 

Podaj rok urodzenia: 1991 

Jasiu, masz 30 lat.

4. Uruchom program.

5. Jeśli interpreter wykrył błędy, popraw je. Zapisz plik pod tą samą nazwą i ponownie uruchom.

Ćwiczenie 6.

1. Utwórz nowy plik źródłowy.

2. Napisz program dialogowy: Komputer pyta użytkownika o imię i nazwisko, a następnie odpowiada "miło Cię poznać". Podaj dane dostawy. Gdy użytkownik dostarczy te informacje, komputer pyta, jaki produkt chciałby kupić. Użytkownik wpisuje tę informację na klawiaturze. Następnie komputer wyświetla na ekranie: "Imię, nazwisko, dostarczymy Twój produkt pod adres: ..."

Przykładowe wykonanie: 

4. Uruchom program.

5. Jeśli interpreter wykrył błędy, popraw je. Zapisz plik pod tą samą nazwą i ponownie uruchom.

6. Kontynuuj program. Teraz niech komputer zapyta o numer telefonu, a następnie wyświetli na ekranie: "Przed wizytą kurier zadzwoni pod numer telefonu:..."

Przykładowe wykonanie: